VDL gewoon een slecht verliezer?
Januari 2020 | Merel Plante
Het verliezen van een aanbesteding is natuurlijk nooit leuk. Wim van der Leegte, eigenaar en commissaris van het Brabantse VDL Groep, kan er over meepraten. Bij twee recente aanbestedingen verloor zijn bedrijf de opdracht voor het bouwen van maar liefst 415 elektrische bussen aan Chinese bedrijven. Daarover beklaagde hij zich in het Financieele Dagblad. Maar is dat terecht?
Globalisering en opkomst China
Zoals bekend wordt, onder meer dankzij digitalisering, onze wereld steeds kleiner en kan er steeds gemakkelijker ‘all over the world’ zaken worden gedaan. Die ontwikkeling gaat enorm hard. Nog niet zo lang geleden hadden veel bedrijven in Nederland nog aarzeling bij het inkopen van bijvoorbeeld producten in China. Als u de importcijfers erop naslaat zult u zien dat die twijfel inmiddels volledig verdwenen is en dat het volume van producten ingekocht in China vooral de laatste 5 jaren onstuitbaar hard is gegroeid. Overigens is er wat handelsbalans betreft nogal een onbalans: China levert voor €35 miljard aan goederen aan Nederland en Nederland levert voor €10 miljard aan China.
415 Chinese elektrische bussen
Vast staat dat het, vanuit Nederlands perspectief, natuurlijk heel jammer is dat beide orders niet naar de Brabantse VDL Groep gaan. Onder meer omdat dit ten koste gaat van onze werkgelegenheid. Na een Nederlandse aanbesteding ging eerst de order voor het bouwen van 156 elektrische bussen naar een Chinees bedrijf. Vervolgens werd, na een aanbesteding voor de opdracht voor het bouwen van 259 elektrische bussen ten behoeve van stadsvervoerder Keolis in Oost-Nederland, opnieuw gekozen voor een Chinese bouwer. Deze order gaat naar het Chinese bedrijf BYD. Wim van der Leegte, eigenaar en commissaris van VDL Groep, het bedrijf waar ongeveer heel Nederland trots op is, liet onlangs in het Financieele Dagblad weten het natuurlijk jammer te vinden dat zijn bedrijf beide orders is misgelopen. Maar hij gaf vooral aan dat hij de concurrentie oneerlijk vindt en zich grote zorgen maakt over de impact voor nu en de verdere toekomst van de Nederlandse economie. Twee uitspraken in vermeld artikel: ‘Bestelling van Chinese bussen zal leiden tot structurele consequenties voor de werkgelegenheid in Nederland’ en ‘Door de deur wagenwijd open te zetten voor de import van Chinese producten zet Europa eigenhandig onze welvaart op het spel’.
Verhitte discussie over bus-deal
Naar aanleiding van deze gunningen van mega-opdrachten aan Chinese bedrijven voerden we binnen Grippr onlangs een verhitte discussie. De meningen waren nogal verdeeld. Diverse medewerkers vinden bijvoorbeeld dat de divisie VDL Bus & Coach, Nederlands enige busfabrikant, niet moet klagen maar bij aanbestedingen gewoon met het best mogelijke bod moet komen waarna ze de opdrachten gegund krijgen. Anderen wijzen, net als Wim van der Leegte op een ongelijk speelveld. Waardoor er voor Nederlandse bedrijven te geringe kansen en mogelijkheden zouden zijn. Chinese bedrijven betalen nauwelijks importheffing bij het inkopen van producten uit Europa maar Europese ondernemers moeten juist een forse importheffing betalen als ze producten in China inkopen. Daarnaast wijzen ze, evenals Van der Leegte, op het verdwijnen van arbeidsplaatsen en know how uit Nederland maar ook op de niet al te florissante arbeidsomstandigheden van de fabrieksarbeiders in China en op de implicaties voor het milieu bij productie in China.
Er is nog enige hoop voor VDL. Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken & Klimaat zegde onlangs in De Telegraaf toe dat ze laat onderzoeken of er sprake is van oneerlijke concurrentie en of alles bij de laatste aanbesteding wel volgens de regels verlopen is.
Wat vindt u ervan?
Zoals gezegd zijn de meningen van de Grippr inkoopspecialisten sterk verdeeld. We zijn heel benieuwd naar uw mening over deze kwestie. Mail die s.v.p. naar Merel Plante
Bron: FD, Telegraaf, Grippr Procurement